ترجمــان آفـتــاب به قلم دکتر همایون همتی ریاست دانشکده روابط بین الملل وزارت خارجه دوستان حوزه از من خواستهاند که درباره امام قدس سره چیزی بنویسم. به راستی او ترجمان آفتاب بود سراسر نور و روشنی و هدایت، در باب آفتاب که عین هویدایی، آشکاری و روشنایی و گرمابخشی است چه میتوان نوشت؟ آن هم سیه روی بیمقداری چون من!
در این یادداشت کوتاه در پی تحلیل علمی و تشریح فلسفی افکار حضرت امام قدس سره نیستم. این کار را در جاهای دیگر کردهام. (1) اینجا تنها حدیث شوق و شیفتگیام را مینویسم. البته عصمت، تنها از آن اهل عصمت است و همه ما انسانها همواره در معرض لغزش و خطا هستیم و هیچ کس هم ورای نقد نیست...
حکومت اسلامی و ولایت فقیه در اندیشه امام خمینی قدس سره آیتاللهالعظمی ناصر مکارم شیرازی ابعاد اندیشه امام قدس سره در مسایل حکومتی بسیار گسترده است و در یک یا چند مصاحبه مسلماً نمیتوان حق آن را ادا کرد، ولی من به یکی از آن ابعاد لازم اشاره میکنم:
یکی از مسایل مهم در امر حکومت یک سلسله پرسشهایی بود که ما از لحاظ علمی پاسخ میدادیم ولی برای عدهای قانعکننده نبود لیکن امام پاسخ علمی بسیار قاطع و مؤثری به آن دادند؛ بهعنوان نمونه، بسیاری تبلیغ میکردند، که حکومت اسلامی متعلق به گذشته بود و الان دیگر کاربردی ندارد و ما باید سراغ حکومتهای بشری برویم، اما ایشان با پیاده کردن حکومت جمهوری اسلامی ثابت کرد که در هر عصر و زمانی اسلام قادر بر حکومت است. اگر با منطق استدلال قبلاً میگفتیم عدهای ممکن بود انکار کنند ولی امام با عمل و تجربه موفق خودشان این معنا را ثابت کردند و چون شکل تجربه عملی به خود گرفت دیگر قابل انکار نیست...
برداشتهای قرآنی حضرت امام قدس سره در بیان آیتاللهالعظمی سبحانی
اشاره: امام، تجسم اعمال را در درس اخلاق و مباحث علمی، علاوه بر جنبه برهانی، بیشتر از قرآن استفاده میکرد. حاصل این بحث این است که اعمال ما در خارج، در نفس ما تأثیر میگذارد. طاعات ما ملکهای را در ما ایجاد میکند، و این ملکات، در قالب صور مثالی، در برزخ و در عالم آخرت قرین انسان است. این صور، گاهی بهیه بوده و لذتبخش است و گاهی زجرآور بوده و موجب رنج عاصیان و گنهکاران میشود...
ویـژگیهای عــرفــانی امـــام خمینی قدس سره از منظر آیتاللهالعظمی جوادی آملی
امام قدس سره خصوصیاتی داشتند که در دیگر عارفان کمتر بود. البته دیگر عارفان نیز خصوصیاتی داشتند که در ایشان فرصت ظهور و بروز پیدا نکرد. هر یک از عرفا مظهر اسمی از اسماءالله هستند. کاری که دیگران کردهاند، این است که کتابهای مبسوطی در این زمینه نوشتهاند، امام فرصت این کار را پیدا نکردند، اما نوشتههای دیگران را از علم به عین و از گوش به آغوش آوردند؛ چیزی که نهایت سعی و تلاش دیگران بود...
نقش احياگرانه حضرت امام قدس سره در حكومت اسلامى فقه شيعه و جهان اسلام آيتالله مصباح یزدی
وقتى حاکم از قدرت حکومتى و ولایى خود استفاده نموده و دستورى مىدهد، ممکن است کسانى فکر کنند که منشأ آن از اسلام نبوده و مسئله جدیدى است. اما اسلام این مسئله را پیش بینى کرده و چنین حقى را براى حاکم در نظر گرفته است و اگر تا به حال اعمال نمىشده، بهخاطر نداشتن موضوع بوده است. امروز اگر حکومت اسلامى فردى را بهعنوان حاکم انتخاب مىکند؛ او باید از حقى که خداوند به او داده استفاده نموده و در راه تشخیص مصالح و مفاسدى که در چهار چوب شرایط خاص زمان و مکان شکل مىگیرد احکامى را صادر نماید...
چرایی و انگیزههای تحریف شخصیت امام قدس سره گفتوگو با حجتالاسلام والمسلمین نجف لکزایی ریاست پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی ما اگر بخواهیم شخصیت امام را به معنای واقعی کلمه پیدا کنیم، این راه دارد؛ اگر ما این راه را رفتیم، مطلب حل خواهد شد؛ والا امروز کسانی میآیند طبق میل خود و سلیقه خود یک جور امام را معرفی میکنند. ممکن است در فرداها کسان دیگری بیایند و بر طبق سلایق دیگری، بر طبق حوادث دیگری که در دنیا پیش میآید، مصلحت بدانند که امام را جور دیگری معرفی کنند؛ این نمیشود. محبوبیت امام در بین مردم یک چیز ماندگار است؛ این را نتوانست دشمن از بین ببرد؛ برای همین، مسئله تحریف شخصیت امام نافذ در دلهای مردمان زیادی در کشور و بیرون از کشور خطر بزرگی محسوب میشود. آن راهی که میتواند مانع از این تحریف بشود، بازخوانی اصول امام است «فرازی از بیانات رهبر معظم انقلاب آیتاللهالعظمی خامنهای در مراسم بیستوششمین سالروز رحلت حضرت امام خمینی قدس سره ۱۳۹۴/۰۳/۱۴»...
تبیینی بر اسلام ناب محمدی صلی الله علیه و آله و سلم در اندیشه امام خمینی قدس سره گفتوگو با حجتالاسلام والمسلمین مرتضی جوادی آملی
مراد از اسلام آمریکایی اسلام طاغوتی و اسلامی است که حاکم جائر و ظالمان را در هر دورهای به نام اسلام اما با فرض مغلوبه و پوستین وارونه، پوشیده شده ارائه میکردند؛ این مسئله بعد از رحلت پیامبر اکرم و از دوره ثقیفه آغاز میشود و تا دوران مروانیان و بعد عباسیان، در هر دورهای که حاکمان با چهره پوشیدن از ظواهر اسلامی خود را در سلک مسلمانی قرار میدادند و برای جامعه اسلامی اظهار دلسوزی میکردند اما در باطن حقیقتی دیگر داشتند، حضرت امام قدس سره با فراست ایمانی و ذکاوت نهانی خود این جریان را درک کرده و به درستی شناسایی کرده بودند و جامعه و انقلاب را از این خطرات نگاه میداشتند و تأکید میفرمودند...
اثبات اسلام ناب محمدی، کلیدیترین نکته در اندیشه سیاسی الهی امام خمینی قدس سره گفتوگو با حجتالاسلام والمسلمین قاسم شباننیا رکنآبادی
محور اصلی بیانات رهبر معظم انقلاب آیتاللهالعظمی خامنهای در مراسم بیستوششمین سالگرد ارتحال امام خمینی قدس سره، خطر «تحریف» شخصیت امام راحل و لزوم بازخوانی مبانی و «اصول» اندیشههای ایشان بود که بر هفت اصل از اصول تأکید ویژهای نمودهاند. ایشان در بخشی از بیانات خویش فرمودند: «مسئله تحریف شخصیت امام، خطر بزرگی محسوب میشود و آن راهی که میتواند مانع از این تحریف شود، بازخوانی اصول امام است. امام را نباید بهعنوان صرفاً یک شخصیت محترم تاریخی، مورد توجه قرار داد، بعضی اینجور میخواهند امام را بشناسند و بشناسانند و این غلط است.» رهبر انقلاب اصل اول از این اصول هفتگانه را «اثبات اسلام ناب محمدی و نفی اسلام آمریکایی» معرفی کردند...
جایگاه مردم در اندیشه سیاسی حضرت امام خمینی قدس سره گفتوگو با دکتر عبدالوهاب فراتی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه شکی نیست که حضرت امام خمینی قدس سره در نظریه حکومتی خودشان نقشی را به مردم واگذار کردهاند و در تمام تفسیرها و قرائتهایی که از اندیشه ایشان وجود دارد این مطلب پذیرفته شده است که در نظریه حکومت اسلامی امام خمینی قدس سره مردم بدون نقش نیستند. اما اختلاف بزرگی که وجود دارد این است که مردم چه نقشی در این مدل حکومتی دارند...
وحدت اسلامی از دیدگاه امام خمینی قدس سره به قلم حجتالاسلام والمسلمین محمدتقی سیفیانی مبلغ بینالمللی و کارشناس مرکز راهبری ورثةالانبیاء
امام خمینی قدس سره بهعنوان منادی بازیابی نقش دین در «ربوبیت اعلا» و جهتدهی به زندگی بشر در ابعاد کلان، هرگز شعارهای خود را در قالبهای مذهبی مطرح نکرد. جدا از تصریحات ایشان در مورد وحدت اسلامی، باید گفت وحدت عنصری ضروری در نظام فکری ایشان و متناسب با دیگر اجزای این نظام است؛ عظمت اهداف طراحی شده در این نظام فکری، خود به خود سعه صدر در مورد اختلافات موجود در مسیر شدن را افزایش میدهد و همچنین با تعیین «حذف قطب توطئه در میان مسلمین» یعنی آمریکا بهعنوان هدف ملموس، وحدت را بهصورتی در هم تنیده در سطوح تاکتیکی و راهبردی (و نه تاکتیکی صرف) مطرح نمودند...
سیاست توحیدی امام خمینی قدس سره به قلم نویسنده و پژوهشگر حوزوی حجتالاسلام والمسلمین غلامرضا بدرخانی
در عرصه سیاست آنچه که عملکرد هر سیاستمداری را تعیین و جهتدهی میکند، مبانی سیاسی وی است و این مبانی مبتنی بر جهانبینی اوست. در جهانبینی مادی، هدف نهایی هر سیاستمداری، قدرت است که در پرتو آن منافع اقتصادی و سیاسی نیز تأمین میشود. مؤلفههای قدرت در جهانبینی مادی، مبتنی بر میزان بهرهمندی از ابزارهای نظامی، اقتصادی و رسانهای است. بنابراین، طبق محاسبات مادی، در عرصه تقابل، هر جبههای از این مؤلفهها بیشتر بهرهمند باشد، پیروزی با اوست. پیروزیای که معیار آن غلبه نظامی، اقتصادی یا رسانهای، آن هم با استفاده از هر ابزار و روشی است. در جهانبینی الهی و توحیدی، هدف و غایت از سیاست، اقامه عدل و قسط است...
وحدت ملی از منظر امام خمینی قدس سره گفتوگو با دکتر محمداسماعیل نباتیان استادیار دانشگاه تهران وحدت ملی در واقع هماهنگی و همبستگی میان اجزای مقوم یک نظام سیاسی و اجتماعی است؛ بهطوری که افزایش ضریب وحدت ملی در هر جامعهای، باعث کاهش تهدیدات داخلی و خارجی میشود و زمینههای توسعه و پیشرفت کشور را فراهم میکند. از سوی دیگر، این مسئله در هر نظامی بهشدت مورد توجه است که با وجود شکافهای وسیع و عمیق قومی، مذهبی، سیاسی و فرهنگی که در بیشتر کشورها هم وجود دارد، چگونه در سایه سنگین این ظرفیتهای تهدیدزا، میتوان کشور را در مسیر وحدت سوق داد و از بحرانهای ناشی از تشتت و واگرایی جلوگیری کرد؟ در این راستا و در پاسخ به این مسئله، نظریهها و دیدگاههای متعددی ارائه شده است که بهطور کلی میتوان در دو الگو و مدل دستهبندی کرد...
گذری بر اندیشههای تقریبی امام خمینی قدس سره یکی از خطوط اصلی تفکر، راه و خط امام قدس سره مسئله وحدت ملی است و توجه به توطئههای تفرقهافکن؛ چه تفرقه بر اساس مذهب، شیعه و سنی؛ چه تفرقه بر اساس قومیتها، فارس و عرب، ترک، کُرد، لر و بلوچ و امثال اینها. تفرقهافکنی یکی از سیاستهای قطعی دشمن بود و امام بزرگوار ما از اول بر روی وحدت ملی و اتحاد آحاد ملت، تکیهای کمنظیر داشت که این یکی از خطوط است. امروز ما این خط را هم باید دنبال بکنیم. امروز شما میبینید، مسئله تفرقه دنیای اسلام یکی از سیاستهای اصلی استکبار است. آمریکاییها کارشان به آنجا رسیده است که حالا دیگر اسم شیعه و سنی میآورند؛ اسلام شیعه، اسلام سنی؛ از یکی حمایت میکنند، به یکی حمله میکنند. در حالیکه جمهوری اسلامی ایران از اول نسبت مسئله، اختلاف مذهبی یک نگاه کاملاً یکسانی داشت. ما با برادران فلسطینیمان که سنیاند...
مسئله استقلال کشور و رد سلطهپذیری گفتوگو با دکتر منوچهر محمدی یکی دیگر از نقاط اصلی و خطوط اصلی تفکر امام قدس سره، مسئله استقلال کشور و رد سلطهپذیری [است]؛ این هم یکی از سرفصلهای مهم است. من سال گذشته در همین جلسه به مستمعان عرض کردم؛ استقلال یعنی آزادی در مقیاس یک ملت؛ این معنای استقلال است. اینکه بعضی در زبان یا در شعار دنبال آزادیهای فردی باشند؛ اما علیه استقلال کشور حرف بزنند، این یک تناقض است. چطور ممکن است، آزادی فردی اشخاص محترم باشد؛ اما آزادی یک ملت، آزادی در مقیاس یک کشور، در مقابل تحریمهای مخالفان و بیگانگان، محترم نباشد! این اصلاً قابل فهم و قابل قبول نیست. متأسفانه کسانی هستند که تئوریسازی میکنند برای نفی استقلال کشور؛ استقلال را گاهی به انزوا معنا میکنند...
راز پیروزیهای شگفتآور امام خمینی قدس سره حجتالاسلام والمسلمین محمد خردمند همانطور که حضرت امام خامنهای بیان کرده، مکتب امام خمینی قدس سره یک مجموعه کامل است و شامل ابعاد گوناگون مانند معنویت، عقلانیت و عدالت میشود و همه این ابعاد اساسی در رفتار و سیره عملی ایشان تجلی یافته است (اقتباس از بیانات مقام معظم رهبری در سالگرد رحلت امام خمینی در سال 1390ش)؛ ما در این مقال به نکتهای توجه میکنیم که شاید بتوان آن را راز پیروزیهای بزرگ و شگفتآور امام خمینی نامید...
اصول ششگانه حاکم در جاذبه و دافعه امام خمینی قدس سره گفتوگو با حجتالاسلام والمسلمین سیدعلی طباطبایی او آن «روحالله» بود که با عصا و ید بیضاى «موسوى» و بیان و فرمان مصطفوى به نجات مظلومان، کمر بست؛ نخست، فرعونهاى زمان را لرزاند و دل مستضعفان را به نور امید، روشن ساخت. او به انسانها، کرامت و به مؤمنان، عزت و به مسلمانان، قوت و شوکت و به دنیاى مادى و بىروح، معنویت و به جهان اسلام، حرکت و به مبارزان و مجاهدان فى سبیل الله، شهامت و شهادت داد. او بتها را شکست و باورهاى شرکآلود را زدود. او به همه فهماند که انسان کامل شدن، علىوار زیستن و تا نزدیکى مرزهاى عصمت پیش رفتن، افسانه نیست، او به ملتها فهماند که قوى شدن و بند اسارت و گسستن و پنجه در پنجه سلطهگران انداختن، ممکن است....